Chất lượng cà phê và tính bền vững của môi trường có thể song hành cùng nhau không?

Tương lai của sản xuất cà phê gắn liền với một môi trường lành mạnh. Biến đổi khí hậu gây ra mối đe dọa đến lượng đất đai màu mỡ dành cho nông dân và làm tăng nguy cơ sâu bệnh. Thời tiết khó lường cũng có thể gây thiệt hại và làm chậm trễ việc thu hoạch.

Tuy nhiên, sản xuất cà phê cũng liên quan đến một số vấn đề về môi trường: ô nhiễm nước, nạn phá rừng, suy thoái đất và giảm đa dạng sinh học, trong số những vấn đề khác. Có những bước mà người sản xuất cà phê có thể thực hiện để hạn chế tác động của họ đến môi trường, một số trong đó tương đối dễ thực hiện và cũng có tác động tích cực đến chất lượng cà phê.

Cà phê có thể bền vững về mặt sinh thái không?
Cà phê một loại cây lâu năm, một loại cây mà cùng một cây có thể được thu hoạch nhiều lần, cà phê có khả năng giảm tác động đến môi trường. So sánh điều này với mía hoặc đậu nành: mỗi lần thu hoạch, người sản xuất phải chặt bỏ rồi trồng lại cây. Điều này có thể dẫn đến đất bị hư hại và làm thiếu môi trường sinh sống cho động vật hoang dã.

Ngược lại, với việc trồng cà phê, việc sử dụng nước hiệu quả hơn và tiềm năng cho động vật sống trên các đồn điền giống như rừng. Một vụ cà phê tự nhiên tạo ra các điều kiện để động vật hoang dã phát triển mạnh: bóng râm, cây cối và đất không bị xáo trộn.

Tác động của điều kiện môi trường đến chất lượng cà phê
Cây cà phê chỉ có thể khỏe mạnh khi chúng có hệ sinh thái để phát triển. Một số biện pháp nhất định được thiết kế để có lợi cho môi trường, giảm ô nhiễm nước và tăng chất lượng đất cũng có thể giúp tạo ra những cây cà phê khỏe mạnh hơn. Khi điều này xảy ra, quả sẽ ở trên cành lâu hơn, chín đều hơn và phát triển với số lượng lớn hơn. Mặc dù vậy, có thể khó để vạch ra ranh giới trực tiếp giữa một hoạt động bền vững nhất định và sự gia tăng năng suất hoặc chất lượng cà phê.

Các bước hướng tới một môi trường tốt hơn và cà phê ngon hơn
Thật không may, các biện pháp quản lý kém và canh tác quá mức đôi khi có thể gây hại cho môi trường địa phương: thoái hóa đất, nạn phá rừng, động vật hoang dã giảm sút… Tuy nhiên, có một số bước mà các trang trại cà phê có thể thực hiện để giảm dấu chân môi trường của cây trồng. Nhiều bước trong số này cũng có thể cải thiện chất lượng cà phê.

1. Nông lâm kết hợp

Các trang trại cà phê có cây che bóng mát và rừng gần đó có xu hướng có nhiều động vật hoang dã hơn đáng kể, từ khỉ đến chim và côn trùng. Đổi lại, điều này có thể có lợi cho cây cà phê. Nông lâm kết hợp có liên quan đến việc gia tăng quần thể nhện. Nhện cũng là loài săn mồi tự nhiên của sâu đục lá cà phê, một loài bướm đêm phá hoại lá cây cà phê ở Mỹ Latinh. Thêm bằng chứng cho lý thuyết này, các đợt bùng phát của loài gây hại này có liên quan đến việc chặt bỏ cây che bóng mát.

(Nguồn ảnh: NOMAFSI)

Tình trạng rụng lá cuối cùng do các đợt bùng phát này gây ra làm giảm cả năng suất và chất lượng, vì cây không thể quang hợp và chuyển đổi ánh sáng mặt trời thành năng lượng. Nói cách khác, nông lâm kết hợp có thể giúp bảo vệ cây cà phê khỏi các loài gây hại có thể gây hại cho cây trồng. Ngoài ra, tùy thuộc vào loại cây được trồng, nó có thể bổ sung nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho đất, giúp ngăn ngừa xói mòn đất và cung cấp thêm nguồn thu nhập cho người sản xuất.

2. Bảo tồn và xử lý nước

Ô nhiễm nước là một trong những vấn đề môi trường khó khăn và tốn kém nhất cần giải quyết tại trang trại cà phê. Máy rửa cơ học dùng nước: những máy này loại bỏ lá, cành cây và các vật liệu lạ khác. Kết quả là, một lượng lớn vật liệu hữu cơ sẽ đọng lại trong nước còn lại. Điều này có thể khiến nước chứa hàm lượng chất dinh dưỡng cao gây hại, đặc biệt là kali.

(Nguồn ảnh: Coffee Lab Roasters)

Ô nhiễm tương tự xảy ra khi sử dụng nước để tách vỏ cà phê, tức là tách quả khỏi hạt trước khi sấy khô. (Cần lưu ý rằng điều này không xảy ra trong quá trình chế biến tự nhiên vì hạt cà phê khô nhưng vẫn còn quả.)

Việc chảy tràn và quản lý nước đã qua sử dụng một cách cẩu thả có thể đưa hàm lượng kali cao này vào các tuyến đường thủy và cánh đồng. Khi điều này xảy ra, nước bị ô nhiễm sẽ đe dọa đến sinh vật biển và gây nguy cơ cho sức khỏe của cộng đồng địa phương. Việc biết thành phần hóa học của nước được sử dụng để sản xuất cà phê để tránh ô nhiễm. Có thể tái sử dụng nước tại trang trại cà phê, nhưng chỉ nên thực hiện sau khi nước đã được xử lý để loại bỏ các hợp chất hữu cơ. Các nhà sản xuất thiết bị nghiền ướt sản xuất máy có khả năng xử lý nước. Cũng có thể xây dựng hệ thống lọc kín tại các trang trại có quy mô vừa. Phân tích hóa học sau khi xử lý sẽ xác định xem nước đã sẵn sàng để tái sử dụng hay chưa.

3. Quản lý dịch hại và bệnh tật

Việc sử dụng nhiều phân bón có thể làm trầm trọng thêm tình trạng ô nhiễm nước và gây hại cho các vi sinh vật quan trọng trong đất. Tuy nhiên, nếu không có phân bón, cây cà phê dễ bị sâu bệnh hơn. Chúng có xu hướng yếu hơn và có thể cho năng suất cà phê thấp hơn. Đối với những người sản xuất cà phê, đây có thể là một sự cân bằng khó khăn.

(Nguồn ảnh: Perfect Daily Grind)

Việc sử dụng nhiều kỹ thuật để giữ cho dịch hại và bệnh tật ở mức thấp (thay vì diệt trừ hoàn toàn). Nó có thể bao gồm việc sử dụng thuốc trừ sâu tổng hợp có trách nhiệm nhưng cũng phụ thuộc rất nhiều vào các biện pháp phòng ngừa, giám sát, bẫy và thuốc trừ sâu tự nhiên. Giám sát và phân tích cây trồng để xác định mức phân bón, phân chuồng và thuốc trừ sâu cần thiết. Hãy sử dụng để đảm bảo kiểm soát hóa chất càng ít càng tốt. [Thuốc trừ sâu hóa học] nên là lựa chọn cuối cùng. Làm như vậy “đảm bảo vừa có thể tiết kiệm tài nguyên và giảm tác động đến môi trường. Về lâu dài, điều này sẽ làm tăng năng suất”.

4. Kiểm soát quá trình xói mòn

Đất tiếp xúc nhiều hơn với gió và mưa dễ bị xói mòn hơn. Việc thiếu hệ thống rễ phát triển rộng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng này. Khi trồng những lô cà phê mới, chúng đặc biệt dễ bị tổn thương. Cây chưa có rễ phát triển tốt cũng như tán lá đầy đủ để bảo vệ đất khỏi các yếu tố.

Đất bị xói mòn ít màu mỡ hơn vì nitơ, kali và các hợp chất khác bị mất. Nông dân thường phải chi nhiều tiền hơn cho phân bón để chống lại tình trạng này. Tuy nhiên, đất bị thoái hóa có nghĩa là phân bón này có thể bị rửa trôi khỏi đất và trôi đi.

Xói mòn đất khởi động một chu kỳ độc hại, trong đó động vật hoang dã và chính cây cà phê phải chịu thiệt hại. Các hệ thống nông lâm kết hợp có thể giúp ích, nhưng việc bảo vệ đất không phải lúc nào cũng đòi hỏi những cây cao lớn.

Cà phê chất lượng và tính bền vững về môi trường không nhất thiết phải là những mục tiêu riêng biệt. Hai mục tiêu này có thể bổ sung cho nhau. Đa dạng sinh học thực vật cải thiện cấu trúc và chất lượng đất, nuôi ong cải thiện quá trình thụ phấn và do đó cải thiện năng suất cây trồng, và nông lâm kết hợp giúp bảo vệ cây trồng khỏi sâu bệnh. Bảo tồn và xử lý nước có tác động đáng kể đến cộng đồng địa phương, đồng thời đảm bảo rằng cà phê được sản xuất bằng nước sạch.

Biên dịch: Cà Nhê

Nguồn bài viết gốc: https://perfectdailygrind.com/2019/09/can-coffee-quality-environmental-sustainability-go-hand-in-hand/