Cà phê đặc sản học được nhiều điều từ văn hóa uống trà

Văn hóa cà phê đặc sản đã trải qua một chặng đường dài trong hơn một thập kỷ qua. Ở nhiều quốc gia trên thế giới, số lượng quán cà phê và nhà rang xay tăng lên hàng năm – đẩy ranh giới của sự đổi mới hơn nữa.

Nhiều ngành công nghiệp đã ảnh hưởng đến cà phê đặc sản (và ngược lại): ví dụ như bia thủ công, rượu vang và sô cô la. Nhưng một thứ thường bị bỏ qua là trà.

Được cho là có nguồn gốc từ Trung Quốc vào khoảng năm 2700 trước Công nguyên, ngành công nghiệp trà có truyền thống lâu đời. Từ những nghi lễ cổ xưa cho đến việc tiêu thụ rộng rãi ở nhiều quốc gia khác nhau, trà giờ đây đã trở thành đồng nghĩa với lòng hiếu khách, sự chánh niệm và sự kết nối.

(nguồn ảnh: Mismatched Passports)

Nghi thức trà trên toàn thế giới

Mặc dù ảnh hưởng của trà đạo đối với văn hóa cà phê đặc sản có thể không được công khai hoặc phổ biến như một số người mong đợi, nhưng các nguyên tắc cơ bản về chánh niệm, chú ý đến từng chi tiết và trải nghiệm giác quan chắc chắn vẫn hiện diện trong cả hai.

Trà đạo và nghi thức trà được tôn kính ở nhiều nền văn hóa trên toàn thế giới, đặc biệt là ở các nước châu Á nơi trà đã ăn sâu vào truyền thống và tâm linh.

(nguồn ảnh: SEI MEE TEA)

Ví dụ, ở Trung Quốc, trà không chỉ là một loại đồ uống - với các nghi thức bao gồm quần áo, đồ trang trí và nghi thức chuẩn bị cụ thể.

Li Di là chủ sở hữu của Zeng Yun Tea House ở Hàng Châu, Trung Quốc. Anh giải thích rằng trà là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày.

Ông nói: “Trong thập kỷ qua, tính thẩm mỹ của nghi lễ trà đạo ngày càng trở nên quan trọng, ngay cả bàn ghế và cách sắp xếp chỗ ngồi. “Tụ tập trà theo nghi thức cũng trở nên phổ biến hơn ở Trung Quốc.”

(nguồn ảnh Chinesse Language Institute)

Các ví dụ khác về nghi thức trà bao gồm:

Sadō hoặc chanoyu của Nhật Bản (có nghĩa là “cách uống trà”) nơi chủ nhà chuẩn bị và phục vụ trà xanh
Một loại darye của Hàn Quốc (có nghĩa là "nghi thức uống trà") thường phục vụ trà pu-er hoặc trà xanh

(nguồn ảnh: Tea by Birdy)

Tuy nhiên, khái niệm về nghi thức cà phê thì ít phổ biến hơn nhiều. Một trong những trường hợp ngoại lệ đáng chú ý nhất là nghi lễ cà phê truyền thống của người Ethiopia, hay Buna Qualla.

Trái ngược với tính chất phức tạp và trang trọng hơn của các nghi lễ trà đạo, Buna Qualla được đặc trưng bởi sự đơn giản, ấm áp và ý thức cộng đồng - mặc dù nó vẫn tuân theo một bộ quy trình.

(nguồn ảnh: Perfect Daily Grind)

Đánh giá chất lượng

Để được xếp vào loại “đặc sản”, cả trà và cà phê đều được đánh giá và phân loại cẩn thận để đạt chất lượng trên một tiêu chuẩn nhất định. Điều này có nghĩa là đối với cả hai yếu tố như khí hậu; phương pháp thu hoạch và phương pháp chế biến là vô cùng quan trọng.

(nguồn ảnh: Tea 101)

Tuy nhiên, không giống như ngành cà phê, không có phương pháp chung hoặc quy trình chuẩn hóa nào để đánh giá chất lượng trà:

Ở Trung Quốc, khu vực, mùa thu hoạch và loại trà thường ảnh hưởng đến cách các chuyên gia phân tích chất lượng.
Ngành chè Nhật Bản đánh giá chất lượng dựa trên loại chè, vùng sản xuất và cấp bậc khác nhau
Hệ thống phân loại của Đài Loan tập trung vào vùng, núi và mùa
Các quốc gia như Ấn Độ, Sri Lanka và Châu Phi phân loại trà đen dựa trên số lượng lá nguyên, lá gãy và lá dăm, đồng thời sử dụng các hệ thống phức tạp để đánh giá chất lượng và đặc tính của lá.
Hiệp hội Trà Đặc sản Châu Âu (ESTA) nỗ lực tạo ra một định nghĩa chính thức hơn về trà đặc sản bằng cách xác định các dấu hiệu chính, chẳng hạn như nhà cung cấp, trang trại, ngày sản xuất và phương pháp chế biến.

Ta có thể học thêm gì từ văn hóa uống trà?

Ngày càng có nhiều nhân viên pha chế bắt đầu tham gia vào các cuộc thi nếm thử trà và nghệ thuật matcha latte. Xu hướng này dự kiến ​​​​sẽ tiếp tục, điều này chắc chắn sẽ thúc đẩy ý thức cộng đồng lớn hơn khi trà đặc sản tiếp tục phát triển.

(nguồn ảnh: Global Japanese Tea Association)

Một bước tiến tới chánh niệm
Nhưng ngoài cạnh tranh, còn có nhiều cơ hội hơn để tác động và định hình xu hướng cũng như trải nghiệm trong cả hai ngành. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, đã có sự thay đổi lớn về chánh niệm trong cà phê đặc sản. Trải nghiệm cà phê theo phong cách “Omakase” đã bắt đầu trở nên nổi bật hơn (đặc biệt là ở các nước châu Á), nơi khách được phục vụ loại cà phê do barista lựa chọn trong một khung cảnh thân mật và trải nghiệm hơn.

(nguồn ảnh: Sprudge)

Tương tự như vậy, ngày càng nhiều người tiêu dùng nhận thức được hương vị phức tạp và nhiều sắc thái trong cà phê đặc sản – và cố tình tìm kiếm những cảm nhận nhất định để thưởng thức những nốt hương vị tinh tế hơn.

Khi cà phê đặc sản tiếp tục phát triển, văn hóa uống trà trên khắp thế giới chắc chắn sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến các xu hướng, kỹ thuật pha chế và trải nghiệm giác quan khác nhau.

Cuối cùng, điều này tạo ra những cơ hội thú vị cho hai thế giới cà phê và trà đặc sản khác biệt để học hỏi và truyền cảm hứng cho nhau.

Nguồn bài viết: Specialty coffee has learned a lot from tea-drinking cultures

Link: https://perfectdailygrind.com/2024/06/specialty-coffee-tea-drinking-cultures/

Biên dịch: Cà Nhê