Tại sao một số cây cà phê lại ra hoa màu hồng?

Ngụp lặn trong những kiến thức mới về cà phê, Cà Nhê luôn thấy thú vị khi những kiến thức mới mình được biết đến. Từ những quả cà phê không chỉ chín sẽ có màu đỏ thông thường, những giống cà phê như Yellow Bourbon hay Pink Bourbon sẽ chỉ cho ra những trái cà phê màu vàng và hồng, thì nay đối với hoa cà phê chúng cũng không chỉ ra một màu trắng như ta từng biết mà đôi khi đó còn có màu hồng rất đặc sắc.

Sự đa dạng về mặt di truyền của hoa cà phê
Theo quy luật chung, hoa cà phê có màu trắng tuy nhiên, đôi khi, một số loài và giống cà phê nhất định lại có hoa màu hồng. Mặc dù điều này tương đối hiếm gặp, nhưng nó xảy ra vì hai lý do chính:

Kết quả của các biến thể di truyền tự nhiên, vốn có. Điều này đặc biệt đúng đối với một số loài và giống nhất định, bao gồm Coffea racemosa và Aramosa

Sản phẩm của đột biến gen tự phát được gọi là “purpurascens”
Với những cây cà phê bị purpurascens tấn công, lá non và lá trưởng thành – cũng như thân và lá kèm mới – có màu tím

(Nguồn ảnh: XLIII)

So sánh mà nói, khi cây cà phê liên tục tái tạo các đặc điểm của purpurascens từ thế hệ này sang thế hệ khác, nhiều nhà sản xuất phân loại và xử lý chúng như các giống riêng biệt. Trong khi đó, các nhà thực vật học phân loại chúng là giống cây trồng. Điều này là do chúng được nhân giống có chủ đích để bảo tồn các đặc điểm độc đáo hơn của chúng.

Hoa cà phê Purpurascens có màu hồng vì biểu hiện gen của chúng ảnh hưởng đến màu sắc của toàn bộ cây chứ không chỉ riêng hoa, trái ngược với cấu tạo di truyền tự nhiên của các giống cà phê khiến chúng tạo ra hoa màu hồng như cây Coffea racemosa và Aramosa.

Nguyên nhân gây ra đột biến purpurascens là gì?
Đột biến có thể xảy ra ở một số loài Coffea – bao gồm arabica, robusta (hoặc canephora), liberica và racemosa. Một gen có thể có một số alen, Gen là một phần của DNA hoặc RNA kiểm soát một đặc điểm nhất định, chẳng hạn như màu hồng của hoa, trong khi alen là biến thể cụ thể của gen, sẽ quyết định cách đặc điểm này sẽ được biểu hiện.

(Nguồn ảnh: XLIII)

Vì vậy, kiểu hình purpurascens là đột biến di truyền trong trình tự DNA nhiễm sắc thể của cây cà phê. Mặc dù điều này không ngăn cản sự hình thành bình thường của mô lá, nhưng nó có thể được truyền lại cho các thế hệ tương lai – nghĩa là nhiều cây có thể tạo ra hoa màu hồng. Nhưng những cây cà phê có đột biến purpurascens có năng suất thấp hơn, nhưng cũng dễ bị sâu bệnh như những cây cà phê không bị ảnh hưởng.

Loài và giống nào thường cho hoa màu hồng?
Trong nhiều năm, các nhà sản xuất và nhà nghiên cứu đã báo cáo vô số trường hợp cây cà phê cho hoa màu hồng. Cà phê đột biến purpurascens đầu tiên được ghi nhận về mặt khoa học được phát hiện ở Java, Indonesia vào đầu những năm 1900, được xác định là đột biến của Typica.

(Nguồn ảnh: Dreamstime)

Cà phê Aramosa

(Nguồn ảnh: The Roaster Pack)

Giống Aramosa là giống lai tự nhiên giữa loài arabica và racemosa, và thường có hàm lượng caffeine thấp. Có nguồn gốc từ Mozambique, Coffea racemosa là một trong những loài lâu đời nhất và lần đầu tiên được giới thiệu với những người sản xuất ở Brazil vào năm 1954.

Cây Aramosa khá khỏe mạnh và có khả năng chống chịu, ngay cả trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Khi chín, quả có màu đỏ tía, trong khi hoa có màu hồng phấn.

Giống Finca El Socorro “Purpuracea”

(Nguồn ảnh: Sucafina)

Khi cây mẹ có nguồn gốc từ cây arabica, việc lai tạo các giống purpurascens tự nhiên dễ dàng hơn. Tuy nhiên, các gen quyết định màu sắc của hoa là gen lặn – nghĩa là gen trội sẽ biểu hiện nhiều hơn.

Một ví dụ là Purpuracea – một giống do Juan Diego de la Cerva, một nhà sản xuất người Guatemala và là chủ sở hữu của Finca El Socorro, trồng. Vào năm 2009, một số cây giống Maracaturra có lá màu tím, đã được quyết định trồng chúng trên một lô đất riêng.

Sau một thời gian, chúng tôi nhận thấy hình thái của chúng rất khác, với năng suất thấp hơn so với cây mẹ Maracaturra. Trong lần nếm thử đầu tiên cà phê có hương vị rất tuyệt vời – và thậm chí luôn nhận được hơn 90 điểm ở nhiều lần nếm thử khác nhau. Sau đó, nông dân trồng giống Purpuracea ở quy mô thương mại bằng kỹ thuật ghép gốc ghép.

Vào năm 2007, 2011 và 2020, Purpuracea của Finca El Socorro đã giành chiến thắng trong cuộc thi Cúp Xuất sắc Guatemala – một dấu hiệu rõ ràng về chất lượng. Hiện tại, farm không có ý định công khai cấu tạo di truyền của những cây này chủ vườn cho biết “Đây là một thứ độc đáo mà chúng tôi muốn bảo tồn như một thứ độc quyền cho trang trại của mình.”

Nguồn tham khảo:

https://perfectdailygrind.com/2023/11/pink-coffee-flowers/