Sản xuất cà phê ở Cuba đang thay đổi như thế nào?
Biên dịch: Cà Nhê
Nguồn bài viết: https://perfectdailygrind.com/2024/05/coffee-production-in-cuba-quality-sustainability/
Cuba (hay Cộng hòa Cuba) là quốc gia đông dân thứ hai ở Caribe. Được coi là một phần của Châu Mỹ Latinh, hòn đảo này nằm ở nơi Biển Caribe phía bắc, Vịnh Mexico và Đại Tây Dương gặp nhau.
(Nguồn ảnh: Perfect Daily Grind)
Cà phê lần đầu tiên được du nhập vào Cuba vào khoảng năm 1748 và nhanh chóng trở thành một trong những mặt hàng chính của quốc gia này. Sản lượng đạt đỉnh vào những năm 1950, nhưng kể từ đó, sản lượng cà phê của Cuba đã giảm đáng kể.
Để giải quyết những thách thức mà nông dân địa phương phải đối mặt, một số đơn vị chủ chốt đang bắt đầu đầu tư nhiều hơn vào ngành cà phê của Cuba – tập trung cụ thể vào chất lượng và tính bền vững.
(Nguồn ảnh: Bloomberg)
Tóm tắt lịch sử sản xuất cà phê ở Cuba
Giống như nhiều quốc gia sản xuất cà phê khác, lịch sử phức tạp của Cuba đã có ảnh hưởng đáng kể đến sản lượng cà phê của quốc gia này.
Từ thế kỷ 15 đến cuối những năm 1890, quốc đảo này nằm dưới sự cai trị của thực dân Tây Ban Nha. Mặc dù chế độ nô lệ đã bị bãi bỏ ở Cuba vào năm 1886, Hoa Kỳ vẫn chiếm đóng hòn đảo này cho đến năm 1902 - khi quốc gia này giành được độc lập.
Trong thời gian này, cà phê lần đầu tiên được đưa đến Cuba vào năm 1748 bởi José Antonio Gelabert, người đã thành lập trang trại cà phê đầu tiên bên ngoài Havana bằng hạt giống được mang từ Santo Domingo ở Cộng hòa Dominica.
Khoảng 43 năm sau, các thế lực thực dân Pháp đã đến Cuba sau khi chạy trốn khỏi Cách mạng Haiti - những người đã giới thiệu các phương pháp canh tác chính thức hơn. Cùng với đó, những người thực dân Pháp cũng thành lập các trang trại cà phê đầu tiên (hay còn gọi là cafetales) ở đông nam Cuba - được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới. Kết quả là, sản xuất cà phê ở Cuba đã bùng nổ.
Sản xuất và tiêu thụ cà phê tăng
(nguồn ảnh: Perfect Daily Grind)
Khi cà phê trở nên quan trọng hơn đối với nền kinh tế Cuba, văn hóa cà phê của quốc gia này cũng trở nên phổ biến hơn. Đến đầu những năm 1900, đã có hơn 150 quán cà phê trên khắp hòn đảo, phục vụ các loại đồ uống mang tính biểu tượng như cà phê cubano – hiện đang phổ biến ở các thành phố như Miami và Tampa tại Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, sau Cách mạng Cuba năm 1959, sản lượng đã giảm đáng kể. Dưới thời chính quyền cộng sản mới, nền nông nghiệp của đất nước đã được quốc hữu hóa – và nhiều trang trại cà phê đã được trồng lại hoàn toàn bằng các loại cây trồng khác. Hơn nữa, vào năm 1962, Hoa Kỳ đã áp đặt lệnh cấm vận thương mại đối với tất cả các mặt hàng nhập khẩu từ Cuba, điều này có nghĩa là có ít người mua tiềm năng hơn đối với cà phê Cuba.
Bên cạnh đó, cà phê cũng bị hạn chế. Mặc dù vậy, cà phê vẫn là mặt hàng chủ lực của văn hóa Cuba – đóng vai trò quan trọng trong không gian xã hội.
(Nguồn ảnh: World Coffee Portal)
Phục hồi ngành cà phê Cuba
(nguồn ảnh: Saveur)
Mặc dù có quá khứ phức tạp, ngành cà phê Cuba đã thay đổi trong những năm gần đây.
Arabica chiếm tới 60% thị trường cà phê do Cuba trồng, trong khi robusta chiếm 40% còn lại. Các giống arabica phổ biến nhất là Isla 6-14 và Isla 6-11 (cả hai đều kháng bệnh la roya hay bệnh gỉ sắt lá cà phê), Bourbon và Caturra Rojo
Tuy nhiên, thật không may, sản lượng cà phê của Cuba vẫn chưa thể phục hồi hoàn toàn sau thời kỳ suy giảm bắt đầu từ những năm 1950 và 1960 vì một số lý do. Tuy nhiên, gần đây, chúng ta đã chứng kiến một số thay đổi lớn đối với ngành cà phê của đất nước này.
(Nguồn ảnh: Maley Mail)
Ví dụ, Quỹ Lavazza hợp tác với khoảng 247 nhà sản xuất ở các tỉnh Santiago và Granma để tăng chất lượng và năng suất cà phê, cũng như cải thiện tính bền vững về kinh tế xã hội, tập trung cụ thể vào năm mục tiêu bền vững về môi trường và xã hội:
-
Bảo tồn rừng và cải thiện các hoạt động nông nghiệp
-
Nhận chứng nhận hữu cơ và cung cấp các khóa đào tạo chính thức
-
Cải thiện chất lượng cà phê Cuba
-
Các sáng kiến trao quyền cho phụ nữ và thanh niên
-
Cải thiện công bằng và rút ngắn chuỗi cung ứng
Cải thiện chất lượng cà phê Cuba
Mặc dù tính bền vững là một phần không thể thiếu để cải thiện ngành cà phê Cuba, nhưng việc tập trung vào việc nâng cao chất lượng cà phê cũng rất cần thiết. Đây cũng là một trong năm cam kết của dự án Lavazza Foundation nhằm phục hồi sản xuất cà phê Cuba. Sự hợp tác này cũng dẫn đến việc áp dụng các công nghệ mới, chẳng hạn như sử dụng cảm biến để theo dõi các yếu tố môi trường - bao gồm nhiệt độ và độ ẩm không khí, lượng mưa, tốc độ và hướng gió, độ ẩm đất - được sử dụng để cải thiện các hoạt động canh tác và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên.
(nguồn ảnh: NBL)
Lavazza Foundation cũng đã mở 34 cơ sở đào tạo trên khắp Cuba để chia sẻ các hoạt động canh tác tốt nhất, một số trong đó bao gồm các kỹ thuật được sử dụng trong sản xuất cà phê hữu cơ.
(Nguồn ảnh: Lavazza)
Phương pháp chế biến
Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các hoạt động sau thu hoạch có thể chịu trách nhiệm cho tới 60% chất lượng cà phê cuối cùng - và chế biến là một phần đặc biệt quan trọng trong số này. Với các kỹ thuật chế biến thử nghiệm ngày càng phổ biến trong cà phê đặc sản, ngày càng nhiều nhà sản xuất bắt đầu sử dụng các phương pháp này để tạo ra hương vị độc đáo và cải thiện chất lượng.
(nguồn ảnh: France 24)
Riêng tại Cuba, Lavazza R&D đang hỗ trợ các nhà sản xuất địa phương thực hiện quy trình lên men có kiểm soát trên các lô cà phê robusta của họ. Quy trình này bao gồm việc sử dụng các loại men được chọn lọc để tăng cường độ phức hợp và vị ngọt, cũng như tạo ra hương vị sô cô la sữa, hạnh nhân và hậu vị ngọt như rượu vang.
Điều quan trọng nữa là phải điều chỉnh các điều kiện trong quá trình vận chuyển cà phê xanh. Vì thường mất từ ba đến bốn tuần để các lô hàng đến đích xuất khẩu nên nhiệt độ và độ ẩm phải được theo dõi liên tục để duy trì chất lượng và độ tươi. Michele giải thích rằng Lavazza lắp đặt các cảm biến trong các container vận chuyển để theo dõi các thông số này và tối ưu hóa chất lượng cũng như hương vị cà phê.
(nguồn ảnh: Lavazza)
Sự phổ biến ngày càng tăng của quá trình lên men có kiểm soát trong cà phê đặc sản đang trở nên khó có thể bỏ qua. Trên thực tế, Lavazza đã nhấn mạnh việc sử dụng các phương pháp chế biến này lần đầu tiên tại một bài giảng tại World of Coffee Athens 2023 có tựa đề: “Biocubacaffè – phòng thí nghiệm ngoài trời: Mô hình tích hợp độc đáo giữa khoa học và nông dân để cải thiện chất lượng và giá trị của cà phê”.
Nhìn về tương lai
(nguồn ảnh: Perfect Daily Grind)
Rõ ràng là những người sản xuất cà phê Cuba cần sự hỗ trợ đáng kể để cải thiện cả chất lượng và năng suất, nhưng nếu họ nhận được sự hỗ trợ này, ngành cà phê của đất nước này sẽ rất hứa hẹn.
Hơn nữa, khi chất lượng cà phê Cuba dần được cải thiện, người nông dân có thể bán cà phê của họ cho những thị trường cạnh tranh hơn, qua đó tăng thu nhập.
Đồng thời, với sự tập trung lớn vào bảo vệ môi trường và tính bền vững xã hội, chắc chắn ngành cà phê Cuba có tiềm năng trở lại vị thế thành công trên thị trường cà phê toàn cầu.
Câu chuyện về ngành cà phê Cuba là câu chuyện về khả năng phục hồi, thích nghi và tái thiết lập. Sau nhiều thập kỷ đấu tranh, với mức hỗ trợ phù hợp, các nhà sản xuất địa phương đã có thể hợp tác với các bên liên quan khác để cải thiện chất lượng và tính bền vững.