Cốc rượu vang, cốc whiskey, … Đây là những kiểu cốc đặc trưng để uống những loại rượu này, có bao giờ bạn đặt câu hỏi vì sao chúng lại có kiểu dáng như vậy chưa? Và chúng giúp ích được gì cho việc thử nếm những loại thức uống đó.
Không chỉ để cho đẹp, sang trọng mà chính những kiểu dáng của những chiếc cốc anh âm thầm làm thay đổi hương vị của đồ uống, mà đằng sau những trải nghiệm ấy lại mang tính khoa học.
Trong kiểu dáng của cốc những vấn đề sau đây cần được đề cập tới:
+ khoảng trống (headspace) (khoảng cách từ dung dịch tới miệng cốc)
+ góc độ của cốc
+ diện tích miệng ly
-
Khoảng trống
(nguồn ảnh: Loveramics Việt Nam)
Phần khoảng trống này nếu nhiều hay ít rất quan trọng trong việc đánh giá cường độ mùi hương (mạnh hay yếu); Nếu như ly quá nhỏ, ví dự như ly espresso (70-100ml), sẽ không có nhiều khoảng trống, mà mùi người thì thật khó để ngửi khi đặt ngay sát bề mặt dung dịch. Ngoài ra việc khoảng trống ít sẽ khó để giữ lại mùi hương trong tách.
Phụ thuộc vào dung tích cốc, ta nên rót một lượng cà phê vừa đủ, không chỉ để đảm bảo khoảng trống giúp mũi của chúng ta dễ ngửi mà còn để đảm bảo về nhiệt độ.
Nhiệt độ là một yếu tố quan trọng trong việc thử nếm, vì khi còn nóng, lưỡi sẽ không ngạy trong việc phát hiện ra những vị chua hay ngọt của cà phê, và khi nguội xuống những hương vị này sẽ rõ ràng hơn. Đây cũng là lý do vì sao SCA khuyên đánh giá yếu tố Flavour và Aftertaste tại nhiệt độ 70 độ C, Acidity và Body ở 60-70 độ C và Sweetness ở dưới 38 độ C.
-
Góc độ của cốc
Hương thơm là những phân tử dễ bay hơi, thiết lòng cốc hay góc độ của cốc sẽ ảnh hưởng đến việc những phân tử ấy bay hơi như thế nào, và chúng trực tiếp ảnh hưởng đến việc chúng ta cảm nhận mùi hương ấy tập trung hay phân tán mùi hương.
(nguồn ảnh: williams - sonoma)
Với ly có dáng bầu, ví dụ như như ly vang, với đường cong và miệng ly được bo lại giúp những phân tử mùi hương được tập trung ở phần giữa miệng ly, giúp mũi dễ dàng nhận ra mùi hương. Ngoài ra việc dáng ly bầu cũng giúp chúng ta có thể lắc dung dịch trong ly mà không bị lo chúng văng ra ngoài, đừng dại mà làm đièu tương tự với ly có miệng loe, chiếc áo trắng sẽ phải mất một buổi chiều để cọ vết cà phê mất.
Thì chúng có ích lợi gì? Trong cà phê có những loại cà phê sẽ có những giống, cà phê trồng ở khu vực này sẽ có hương rất mạnh như Ethiopia, Colombia, Kenya,… hoặc có ít sự đa dạng về mùi hơn như Brazil, Guatemala,… ta có thể sử dụng dáng ly phú hợp để cụ thể hóa mùi hương của những loại cà phê ít tầng hương vị bằng cốc có dáng bầu, hay khuếch tán hương vị phòng phú của các loại cà phê bằng cốc có dáng đứng hay miệng loe.
(nguồn ảnh: wineshop.vn)
Ngoài ra cốc có dáng bầu khi uống sẽ giúp chất lỏng tập trung ở phần lưỡi giúp cảm nhận tốt hơn vị chua và body có trong cà phê.
Miệng ly mỏng hay dày cũng là một yếu tố khác ảnh hưởng đến trải nghiệm vị giác, đặc biệt là cảm giác tiếp xúc giữa dung dịch và miệng. Mép ly mỏng sẽ tập trung dung dịch vào phần lưỡi, giúp ích cho việc thưởng thức những loại đồ uống có độ chua cao, trong khi mép ly dày sẽ giúp phân tán chất lỏng vào khoảng miệng, kiểu này sẽ phù hợp với những loại cà phê có độ chua thấp, có vị hạt hay sô cô la nhiều.
(nguồn ảnh: williams - sonoma)
Nếu có thể, bạn đọc hãy pour một bình cà phê và chọn 2 hay nhiều hơn những chiếc ly có hình dáng, chất liệu hay kích thước khác nhau và rót cà phê vào, đặt cạnh nhay và so sánh, chắc chắn kết quả sẽ khiến bận bất ngờ vì chỉ là những chiếc để cho đẹp lại ảnh hưởng đến mùi hương của cà phê như vậy!
Nguồn tham khảo:
https://www.blogger.com/blog/post/edit/8551943958197699671/4811998174518637120
https://www.blogger.com/blog/post/edit/8551943958197699671/4811998174518637120
https://www.baristaweapons.com/2020/03/cau-chuyen-ve-nhung-chiec-tach-phan-1.html